Juiste inspanning

Juiste inspanning is een onderdeel van het achtvoudige pad, het pad dat leidt naar het einde van het lijden, zoals door de Boeddha beschreven in zijn eerste leerrede. In latere leerredes gaat de Boeddha uitvoeriger in op juiste inspanning. Op basis van die leerredes beschrijft de Nederlandse vipassana-leraar Frits Koster juiste inspanning als volgt:

Met juiste inspanning wordt bedoeld de evenwichtige inzet om onheilzaam gerichte daden en emoties niet (langer) te voeden en ze te beëindigen. Daarnaast om heilzame daden en emoties te ontwikkelen en verder te doen groeien.[1]

Wat ‘evenwichtige inzet’ betekent in het kader van onze meditatiepraktijk wordt goed uitgelegd door de Amerikaanse leraar Richard Shankman:

Right effort balances application and effort with relaxation and ease. Balanced effort means we can dedicate ourselves and persevere in the often hard and demanding work of meditation, all the while remaining peaceful and content with our present-moment experience and however progress unfolds. The meditator who does his or her best without clinging to or identifying with expectations or results is generally composed, tranquil, and avoids creating suffering along the path leading to the end of suffering.[2]

Hoe vaak zijn we immers niet bezig met streven, willen we dat de meditatie verloopt zoals wij het in ons hoofd hebben, of zijn we aan het vergelijken met de vorige keer dat we mediteerden, toen het veel beter/slechter ging?  Hoe vaak vechten we niet tegen dat wat er is?

De raadgeving van Shankman om tevreden en op ons gemak te zijn met wat er nu is, hoe de meditatie zich ook ontvouwt, kan helpen op momenten dat onze beoefening onrustig verloopt.

 

[1] Zie p. 32 van Koster, Frits (2012), Bevrijdend inzicht: Een kennismaking met boeddhistische psychologie, mindfulness en inzichtmeditatie, Asoka.
[2] Zie p. 9 van Shankman, Richard (2008), The experience of samadhi: An in-depth exploration of buddhist meditation, Shambhalla.